CMS, z języka angielskiego Content Management System to nic innego jak system zarządzania treścią witryny internetowej. Rozróżniamy dwa typy CMS:
Strona internetowa wyposażona w darmowy CMS o otwartym kodzie źródłowym (open source) może być zarządzana z poziomu panelu administracyjnego, co umożliwia jej swobodne prowadzenie. System CMS sprawia, że zarządzanie stroną staje się proste i nie wymaga zaawansowanej wiedzy z zakresu języka programowania (albo w przypadku prostych systemów – w ogóle praktycznie żadnej wiedzy z zakresu programowania), użytkownik może bowiem wykorzystać gotowe szablony i rozwiązania. Użytkownik ma również możliwość samodzielnie modyfikować treści. Także elementy graficzne mogą być dodawane, usuwane i zmieniane w dowolnym momencie, bez zaangażowania programisty – wszystko jest bardzo intuicyjne i możliwe do opanowania przez każdego. Decyzja o prowadzeniu swojej strony internetowej w oparciu o gotowy i darmowy system CMS to świetne rozwiązanie zwłaszcza dla osób, które dopiero zaczynają rozkręcać swój biznes i bardzo zależy im na zminimalizowaniu kosztów. Gotowe systemy zarządzania treścią sprawdzą się też idealnie w przypadku witryn, na których nowe treści będą regularnie dodawane – mowa tutaj np. o blogach.
W zależności od specyfiki witryny, użytkownik ma do wyboru wiele różnych CMS (w tym trzy wiodące darmowe CMS-y – WordPress, Joomla! i Drupal). CMS-y te różnią się pod wieloma względami, a wybór najlepszego powinien być uzależniony od umiejętności osoby mającej zarządzać witryną oraz specyfiki strony oraz tego, w jak dużym stopniu ma być ona rozbudowana – inny CMS powinniśmy wybrać przy prowadzeniu bloga, a inny w przypadku sklepu internetowego.
Jakie są główne korzyści wynikające z użytkowania CMS o otwartym kodzie źródłowym?
O czym koniecznie należy pamiętać? Duża ilość oferowanych przez CMSy wtyczek to kuszące możliwości. Nie powinniśmy jednak przesadzić. Zbyt wiele zainstalowanych wtyczek (z których wcale nie korzystany) to zbędne obciążenie systemu. W konsekwencji, strona może działać zbyt powoli, co wpływa niekorzystanie zarówno na UX jak i SEO.
WordPress to najpopularniejszy CMS zarówno w Polsce jak i na świecie ogółem. Powstał jako platforma do tworzenia blogów, a później rozwinął się także w innych kierunkach. To system przyjazny na osób początkujących, sprawdzi się więc idealnie w przypadku użytkowników, którzy po raz pierwszy tworzą swoją witrynę internetową. Posiada przyjazny panel administracyjny, obsługa WordPressa jest więc bardzo intuicyjna, a zarządzanie treścią proste. Ponadto daje duże możliwości graficzne, ponieważ posiada szeroki wybór wstępnie przygotowanych szablonów, które można przerabiać. WordPress daje także możliwość zainstalowania wielu przydatnych wtyczek (tzw. pluginów) – czyli dodatkowych funkcji, które ułatwiają pracę i pomagają w optymalizacji. Większość w podstawowych wersjach jest bezpłatna, co jest dodatkowym plusem. Niezwykle popularna jest na przykład wtyczka Yoast SEO, która pomaga w pozycjonowaniu witryny podpowiadając jak można ulepszyć treści, by były one jak najlepiej zoptymalizowane. Istnieją też niezwykle użyteczne wtyczki antywirusowe.
Podsumowując, z plusów możemy wymienić:
Minusy? Rozbudowana strona oparta na WordPressie wymaga zainstalowania wielu wtyczek, co może odbyć się kosztem bezpieczeństwa i wydajności. Zbyt duża ilość wtyczek powoduje na przykład wydłużenie ładowania strony internetowej, co negatywnie wpływa zarówno na UX jak i na SEO. Nie mamy też stuprocentowej pewności, czy każda z dostępnych wtyczek została na pewno stworzona w oparciu o odpowiednie standardy bezpieczeństwa.
To kolejny popularny CMS open source, podobnie jak WordPress jest bezpłatny. Joolma! początkowo pełniła funkcję platformy przeznaczonej do tworzenia portali, później zaczęła być wykorzystywana także do innych celów. Joomla! jest trudniejsza w obsłudze niż WordPress, jej panel administracyjny może wydać się skomplikowany komuś, kto pierwszy raz zajmuje się zarządzaniem witryną internetową. Joomla! posiada natomiast wiele funkcji, których nie oferuje WordPress, oferując dzięki temu większe możliwości. Jest ona wykorzystywana do bardziej skomplikowanych projektów.
Joomla! stanowi podstawę stron dużych marek. Podobnie jak WordPress, jest ona zoptymalizowana pod kątem wyszukiwarek (Easy Fronted SEO i JCH Optimaze to popularne rozszerzenia umożliwiające jak najlepszą optymalizację strony pod kątem SEO). Posiada także możliwość instalacji wielu wtyczek ułatwiających pracę. Kolejną zaletą jest to, iż Joomla! przywiązuje dużą wagę do bezpieczeństwa witryny.
Zarządzanie systemem Joomla! jest trudniejsze niż WordPressem, ale łatwiejsze niż Drupalem. Joomla! umożliwia wprowadzenie wiele funkcji, które nie są dostępne w przypadku konkurencyjnych systemów. Trzeba jednak pamiętać, iż skrypt Joomli jest nieco skomplikowany, warto więc poświęcić więcej czasu na zapoznanie się z nim, by nie zrażać się już przy pierwszym podejściu.
Podsumowując:
Do słabych stron systemu Joomla! należy natomiast zaliczyć bardziej skomplikowany panel administracyjny i co za tym idzie – ogólne zarządzanie jest trudniejsze niż w przypadku WordPressa. By dostosować stronę wizualnie konieczna jest znajomość języka programowania (lub skorzystanie z pomocy profesjonalisty). Za część ulepszeń trzeba będzie także zapłacić.
Drupal to kolejny popularny darmowy CMS dostępny w trybie open source. Jest to wybór dla osób, które chcą tworzyć profesjonalne serwisy o wielu funkcjach i złożonych treściach. Jest on bardzo rozbudowany dlatego też polecamy jest w szczególności osobom, które mają już doświadczenie w pracy w systemem CMS i znają (choć trochę) język programowania – w przeciwnym razie konieczne może okazać się skorzystanie z pomocy profesjonalisty. Drupal, podobnie jak inne systemy, także posiada wiele rozszerzeń i pluginów ułatwiających pracę. Panel administracyjny jest mocno rozbudowany. Możliwe jest dokonanie wielu modyfikacji finalnego wyglądu witryny. Drupal służy nie tylko to tworzenia stron, ale także aplikacji internetowych. Umożliwia dodatkowe opcje na stronie, takie jak m.in.: rejestracja użytkowników, fora, ankiety, moduły głosowanie.
Podsumowując:
Największą wadą Drupala jest niewątpliwie trudność użytkowania. Kolejnym problemem jest szybkość witryny – jeśli nie jest odpowiednio zoptymalizowana (co może pochłonąć dużo czasu i kosztów), istnieje ryzyko, że strona będzie ładować się wolno, a to z kolei wpłynie negatywnie na UX i SEO.
Mimo, że na WordPress, Joola! I Drupal przypada lwia część rynku, istnieją też alternatywy:
Alternatywą dla CMS opartych o open source, są dedykowany CMS. Decydując się na takie rozwiązanie, musimy jednak pamiętać, że wszystkie większe zmiany na stronie będą wymagały zaangażowania programisty. Autorski CMS będzie także droższy oraz będzie wymagał dłuższego czasu wdrożenia. Jest to opcja jedynie dla tych, którzy mają szczegółowo sprecyzowane wymagania i którzy wiedzą, że programista tworzący system będzie w stanie nim później również zarządzać. To rozwiązanie dla dużych projektów. Zaletą dedykowanych systemów CMS jest natomiast ich większe bezpieczeństwo, nie korzystają one bowiem z open source. Ryzyko włamania jest więc dużo mniejsze. Dedytowany CMS charakteryzuje się także całkowitą elastycznością i dowolnością.
Istnieje jeszcze jedna opcja – stworzenie strony bez systemu CMS. Jest to opcja możliwa do zrealizowania przy prostych stronach typu one page, których treści nie mają być regularnie dodawane, usuwane i edytowane. Stworzenie takiej strony pozwoli znacznie ograniczyć koszty. Nie jest to jednak rozwiązanie dla każdego.